วันเวลาช่างผ่านไปไวจริง ๆ เผลอแพร๊บเดียวเข้ากลางปีซะแล้ว มีอะไรที่ต้องทำเยอะแยะไปหมด งานค้างคาในโปรเจคเพียบเลย ไม่รู้จะเขียนอะไร สมองตัน เพราะป่วยมา 2-3 วันแล้ว เสียงหาย มีไข้ ปวดตา ปวดหัวไปหมด เข้าเรื่องดีกว่า ก่อนหน้านี้.. เมื่อประมาณปลายปีที่แล้ว อยู่ ๆ ก็ฝันเห็นพระเชียงแสน เลยโทรเล่าให้แม่ฟัง และ จำได้ว่าพ่อเคยบอกว่า ท่านมีอยู่ 1 องค์ เลยขอพ่อไว้เพราะอยากได้พระบูชาไว้สักการะ… วันนี้พ่อเอามาให้เก็บไว้บูชา ได้มาครอบครองแล้ว เย้เย้! ดีใจๆ
องค์พระที่พ่อให้มาสวยมาก เป็นพระเก่าอายุหลายร้อยปี พระแท้ รุ่นแรก เลยหาข้อมูลเพิ่ม เขาว่า…
พระพุทธรูปบูชา พระเชียงแสน
พระเชียงแสนนั้นมีด้วยกัน 3 ลักษณะ คือ สิงห์ 1 สิงห์ 2 และสิงห์ 3
คำว่า “สิงห์” ใน “พระพุทธรูปสมัยเชียงแสน” นั้น โบราณาจารย์ได้สันนิษฐานที่มาออกเป็นสองนัยยะด้วยกัน คือ ประการแรก ด้วยความสง่างามอย่างน่าเกรงขามในพุทธศิลปะสมัยเชียงแสนนั้นประหนึ่งพระยาราชสีห์ ซึ่งเรามักจะเรียกกันอย่างสั้นๆ ว่า “สิงห์” และอีกประการหนึ่ง น่าจะมาจากคำว่า “สิงหล” ซึ่งเป็นเจ้าตำรับและเป็นแบบอย่างการสร้างพระพุทธรูปคติลังกา อันเป็นต้นแบบพระพุทธรูปในสยามอาณาจักรนั่นก็คือ “พระพุทธสิหิงค์”
ลักษณะของพระเชียงแสน
พระเกศเป็นพระเกศบัวตูม พระศกเป็นขมวดก้นหอย และเม็ดพระศกค่อนข้างเขื่อง พระพักตร์ อวบอูมดูสมบูรณ์ และปรากฏรอยยิ้มเล็กน้อย พระเนตรเป็นแบบเนตรเนื้อ (ไม่ฝังมุก) พระหนุเป็นรอยหยิก พระวรกายอวบอ้วนสมบูรณ์
ชายสังฆาฏิสั้นอยู่เหนือราวนมและแตกเป็นปากตะขาบ ซึ่งจะเรียกว่า “พระพุทธรูปเชียงแสนสิงห์ 1”
ถ้าชายสังฆาฏิยาวเลยราวนมลงมาเรียกว่า “พระพุทธรูปเชียงแสนสิงห์ 2”
และสุดท้ายถ้าชายสังฆาฏิยาวลงมาจรดพระหัตถ์ จะเรียกว่า “พระพุทธรูปเชียงแสนสิงห์ 3”
การพิจารณา “พระพุทธรูปเชียงแสน สิงห์ 1” ที่นิยมนอกเหนือจากการสังเกตชายสังฆาฏิก็คือ การซ้อนของพระเพลาต้องเป็นชนิดขัดเพชร พระบาทหงายขึ้นทั้งสองข้างและมีการเล่นนิ้วพระหัตถ์ (กระดกขึ้นลงอย่างเป็นธรรมชาติ) และที่สำคัญก็คือ ถ้าเป็นพระพุทธรูปเชียงแสนสิงห์ 1 รุ่นแรก ๆ ฐานส่วนมากมักจะเป็นฐานเขียง ก่อนที่จะคลี่คลายมาเป็นฐานบัวหรือฐานเทพประจำนพเคราะห์หรือนักษัตร และการเทค่อนข้างหนาเป็นพิเศษ ยิ่งถ้า “ผิวไม่ใช่พระขัด” นั้น หาดูได้ยากมาก ๆ เพราะถือว่า.. เป็นศิลปะสุดยอดในสกุลช่างเชียงแสนทีเดียว
ตอนที่รับพระมาไว้ในมือแล้วเปิดห่อออกดู ความรู้สึกแรกที่ได้เห็นองค์พระ คือ โห.. หยั่งกะพระที่เห็นในพิพิธภัณฑ์เลยวุ่ย! เก่าโบราณ ดูขลัง ดูศักดิ์สิทธิ์ พ่อบอกพระเชียงแสนองค์นี้ พ่อเก็บไว้นานกว่า 50 ปีแล้ว สมัยเมื่อ 50 ปีก่อน พ่อบูชามาในราคา 5,000 บาท สมัยนั้นเทียบได้กับทองก็ประมาณเกือบ 20 บาท แม่เจ้า!! พ่อบอกพระเชียงแสน รุ่นแรก ๆ หาไม่ได้แล้วนะ เก็บไว้ให้ดี ๆ สมัยนี้ราคาน่าจะหลายแสน เกือบล้าน งาม ๆ สมบูรณ์ก็ราคา 7 หลัก
ตอนนี้มีพระพุทธรูปองค์ประธานไว้บูชาแล้ว ไว้ซื้อบ้านขึ้นบ้านแล้ว จะได้นำเป็นพระประธานประจำบ้านต่อไป ขอบคุณคุณพ่อมาก ๆ ที่ยังเก็บรักษาไว้แล้วส่งต่อมายังรุ่นลูกต่อไป สาธุ _/\_